आटीरो पोतढीया आन पीवशी जूने जमानेमा,पेना बायीमणकीया,बायीमाणस,डोकरी,बूडडोकरी येदूंर कन आटीन पोतढीया आन कढेन पीवशी( चंची) खसोढन रेतीती.यी वात साधा छेछा म को,येपरतीछ बेंक सीसटम दणीयाम आयीछ.यीटली ये देसेमा बाजेपर बेसेन लबांडी ( गोरमाटी) बाजेवूंपर बेसन पीसाटकारो लेवदेव करतेते वोन यीटालीयन भाषाम ,,बेंको कछ.(banco) .यी बेकों सीसटमा 16 वे आन 17 वे सतकेमा यीटलीम वेती.18 वे शतकेम भारतेमा 1851 मा बेंक आय प्रेसीडेन्सींयल बेकं( बेंक आफ कोलकता,बेकं आफ मडरास,बेंक आफ बोबें) ये बेकेंवून प्रेसीडेन्सींयल बेकं केतेते.बादेमा 1921 मा वोरो नाम बदल गो आन यीपेंरीयल बेकं वेगो.वजीक 1951 मा वोरो नाम स्टेट बेकं आफ यीडींया वेगो.आज यी बेकं दणीयाम नाम कमारीछ 22 बेकं ये बेकेंमा भळगीच.1934 मा पीसाआदलारो पत सभांळेवास रीजर्व बेकं यीडींया येक्ट पास हूयो आन 1935 मा बेकं चालू वेगो.दणीयार पीसारो पोत सभांळेवास वर्ल्ड बेकं आवगी.भारतेम नाना परकारेरी पत सभांळेवास पतसस्थां आवगी छ आब.,,,,पोतढीया,,,पेनार जमानेम आटीरे लार पोतढीया रेतोतो,वोमायी चीलर पीसा कोनी रेतेते.जना घरेमा बापेन नीतो दादान ढोरढांढो लेयेर रेतोतो जना वू लगेछ याडीन नीतो दादीन बलालेन पोतढीया मायीती पीसाटका लेताळींन ढोरढांढो खेतारी ले ले तोतो.पोतढीयान वूटसूट कनायी वोर गाठ छोडतेते कोनी.पोतढीयान कसनबाधेंन कसा रछ वोन कसन भादंलछ याडीदादी.पोतढीया मायीर पीसा चोरळों कतो आवघढ वात छ.येटीएम,बेकं लूटलेजाय पळंन पोतढीया लूटतातोतो कोनी.सोतूवळां आटीरे मायी पोतढीया जपाढन सोतीती,जरासेकभी हात लागलो केरी की,मूछकाडेमा चोट बेसतीती कछ.पोतढीया यी वर्ल्ड बेकं आन आरबीआय ती मोट सीसटम छ.आज भार सरकार बजेट माढंछ जना दकाळछ….BUDGE ( बजेट) .बजेट येन कछ चमडारो थैला.चमडारो थैला लेताळींन बजेट माढंछ.वो केरेछ बजेट चमडारो थैला.आपळं केरेछा पोतढीया.,,पोतढी…या.पोतढीनछ थैला कछ नी भा.वदूरों थैला मणकीया,बायीमणकीया केरीभी कन रछ.पळंन आपळों पोतढीया याडी दादी कनछ रछ भा.पोतढीया यी पत सभांळोतो,टांढोटांढ पत वेती पतेती रेतेते गोरमाटी.पत सभांळनछ रेतेते.पोतढीयाम पत वेतो,आज पोतढीया छेछा तो पत वलमीछ.,,पीवशी,,पीवशी(चचीं) बायीमणकीया,बायीमाणस,डोकरी,बूडडोकरी वदूंर कडेरे फेटीयान जमळीं बाजूमा खसोढन रकाडछ.पीवसी मा पाचपीसा,दसपीसा,वीसपीसा,चराना,आटाना रपीया,दीरपीया,पाछरपीया,दसरपीया,वीसरपीया,पचासरपीया,सो रपीया आना दिना…….आसे पीसाटका पीवसीमा रछ.जना काम पड जना चटडकेसी पीवसी काढन देनाकछ.नाना आन दादीर पीवसीपर नानकीया पळेंमा घळीं नजर रेतीती,म तो कयीकवळां कूटखामेलोछू भा.नानकी नानकी कायी मोल लेयेर वीय तो पीवसीर वापर करछ.आजकाल पीवसी आपळं देकादेक कोयी भी खसोढूकरेलाग वोन आपळं कायी करीया.रोजेर रोज लेला,मेलमाल करेवास पीवसीरो वापर करतीती गोरमाटीर बायीबापडी.आज जसी नानकी नानकी प्रा.लीमीटेड बेकं आवगीछ.,,पोतढीया आन पीवसी,,छोरी,बारकीछोरी मोटीछोरी न वापरतायनी.जतलगस वू नवलेरी बळेंनी वतलगस पीवसी वापरतच तायनी.नवलेरीरो छेवटीया तो झोको देनाकी की पछ वू पवसी वापरसकछ आन पोतढीया भी वापरसकछ.पेना पोतढीया पीवसी वेतीती,यीटली रोम सेरेमा बाजेपर बेसन जे लेणोदेणो करतेते वोन ,,बेकों केतेते कछ.बेकों तीछ बीयाकं बळीछ हानू यीतीयास कछ.यीटली, रोम सेरेमा बाजेवूंपर बेसनताळीं गोरमाटीर लोक लेला,मेलमाल करतेते वोनच बेकों केतेते कछ.हानू प्रो.डा.बसू आन प्रो.रजंन कोळबें दोयी लेखकेवूंर आर्थशास्त्र ये पूसतकेमा लकन छ भा.बजेट यी वातच गोरमाटीर धाटीर छ जकोळं.
डाँ.आरजूनीया सितीया भूकीया…
टांढा आकाडमी प्रा.लीमीटेड,बूबंयी.
(Dr.Arjunkumar Rathod Pusad)
सौजन्य: गोर कैलास डी राठोड
गोर बंजारा आँनलाईन न्यूज पोर्टल मुंबई महाराष्ट्र राज्य.
