“वर्षे दनेरी कोट दवाळी”

“वर्षे दनेरी कोट दवाळी”

मार गोर बंजारा भाईन जय सेवालाल….
भाईयो बंजारा समाजेर संस्कृती खुप वेगळी संस्कृती छं | बंजारा समाजेर दवाळी सन मनायर खुप वेगळ पदत छ | आस पदत तमेन दुसरेर केरी देकेन मळेवाळ छेनी.दवाळी सन बंजारा समाजेर सेती मोटो सन छ | दवाळीर सनेन बाई बापडी स्वतः खुप मेहनत करन घरेर सापसुप करन रंग लगायेर काम आचे तराती पार पाडच |..आज काल हम से शहरेम रेयेन आवगे तो समाजेर संस्कृतीती दुर जायलाग.| येर वास केयर मतलब इ छ की,आयवाळे आपणी पिढीन समाजेर बद्दल माहीती रेयन चावच करण जुने पधतेर थोडी माहीती लकन मेलेर काम कररेचा |…”बंजारा समाज अन् दवाळी सन”दवाळीर पहिलो दन म्हणजे लक्ष्मी पुजा धन तेरस | ये दन शेतकरी भिया स्वतार खेतेमाईती रू(कापुस) लान दिवो लगायन वात तयार करच | झंडुर फुलेर माळ, आंबार पानेर तोरण तयार करन दरवाजे मुडांग लगावच.| व तांडेमाईर प्रत्येक घर दिवो लगान आंगणे समोर मेलच | देवेर मंदिर मुर्ती फोटो साफ करन पुजार तयारी करण पोळीर निवद चडावच | खेतेमाईर प्रत्येक अन्यधान्य थोडा थोडा, पिसा, मेलन देवेर पुजा करच, वोन लक्ष्मी पुजा करच | वोर बाद समाजेरी  कुवांरी छोरी मेरा मांगच.| मेरा मांगेर पद्धत खुप जुन छं मेरा मांगेर मतलब छोरी कनाई बापेकंती पिसा वगैरे मांगेनी करन | फक्त दवाळी सनेर निमित्तेर कारण छोरी बापेन,काकान किंवा दादान पिसा मांगच |
मेरा मांगेर गित:-वर्षे दनेरी कोट दवाळी गावडी बळदेर नामेती, सर्जा तोन मेरा || राज्या तोन मेरा || होंडी तोन मेरा || बांडी तोन मेरा || वोर बाद याडीबापेर व घरेमाईर मोठे मनक्यान,याडी तोन मेरा || बापु तोन मेरा || दादा तोन मेरा || काका तोन मेरा,|| आसे प्रकारेती मेरा मांगन खुशी खुशीती दवाळीर पेल रात जागन काडच बंजारा समाजेर भजन वगैरे सांबळच…दुसरे दन परभाती,…
गोधन पुजा:-बंजारा समाजेम “गो” म्हणजे “गावडी बळद”येंदुन खुप महत्व छं कारण बंजारा समाज गोर बंजारा केरावच येर वास गोर म्हणजे गावडीर रक्षा करेवाळो समाज म्हणजे गोर समाज,येर वास गोधन पुजान खुप महत्व रच.समाजेर कुवांरी छोरी गावडीर गोबररे वाडा माडी हवेली सरीक घर तयार करन जंगलेर वाटेती तांडेमाईर से छोरी बरू व लांबडी लेयेन जावच व दवाळी सन भाई भेनेर खुप महत्व छ तो भेन भाई वास गित बोलती जावच वो गित:
मातेपर झारीन पाटलीम चुरमो॥ भेन चालीये भाईर खबरेन॥ उठरे विरा हाथ मुंडो धोल मुटीयेको चुरमो खालरे विर॥भाईयो बंजारा समाजेर प्रत्येक संस्कार ध्यानेम लेन जर जिवण जगे तो कुणसो भी आडचन आयेदो वोन वाट लाबजावच आसो मारो बंजारा समाज.. गित:- लांबडीये लांबडी, ॥तार काडु चांबडी॥,झोका खारो ये बरूवा डुंगरेम॥ लेरा लेरीये लांबडी गोधनेम॥.आसे प्रकारेती गोधन पुजार तयारी करच,आणि तांडेमाईर सारी छोरी एकजाग वेन गोधनेर पुजा करेवास तांडेर प्रत्येक घर जान गित बोलन पुजा करच.गोधनेर गित:- खेवड्या,मेवड्या,बांड्या,बुच्या ||
धोळीर कटारे,लांबी हारे ||
धोळो धान,गावडीरो खांड ||
खंडीभरी गावडी,तळाव भरो घी ||आसे प्रकारेती दवाळीर दुसरो दन भी खुशीती जावच आब आयवाळो दन म्हणजे भाई भेनेर महत्वेर दन म्हणजे भाई दुज,:-भाई दुजेर महत्व खुप छं वोर कारण भाई भेन प्रेमेती रेयन चावच,भाई भेनेर माया व समाजेर संस्कार आच्छे टिकेन चावच करन भेन परभाती जल्दी उठन उठना मिक्स करच वोर बाद पहेल हागोळी म्हणजे भाईर, भाईन उठना लगान वोर आरती करन भेन वोन भेट वस्तु (दक्षीणा) मांगच भेनेर आधिकार मांगच भाई अन् भेनेर खुप आचो सन केरायवाळो सन म्हणजे दवाळी,भाई भेनेन दवाळीर निमित्तेती आचो भेट वस्तु देन भेनेन खुश करच,आसे प्रकारेती बंजारा समाजेर दवाळी सन पुरो वच व दवाळीन खुप महत्व दच..
गोर बंजारा संघर्ष समितीर से भाईन गोर बंजारा समाजेर मार याडी बाप भाई भेन येंदुन दवाळी सनेर शुभेच्छा.. दुचु अन् मार गोर भाई से वेन गोर बंजारा संघर्ष समितीन जुडन समाजेन जोडेर काम करीया तो समाजेर संस्कृतीर बचाव व्हिये कारण बंजारा समाजेर मार भाई शहरेम,नगरेन रेयेन चलेगे तांडेर संस्कार भुलेलाग…आयेवाळे बालबच्यान काईतरी समाजेर माहिती करन समाजेन जोडेर काम गोर बंजारा संघर्ष समिती माध्यमेती संयोजक श्री रविराज टी.राठोड (भिया) राज-बंजारा हिंदी साप्ताहिक,सोबत हाम से बंजारा भाई निस्वार्थ पणेती जुडन समाजेन जोडेर काम कररेचा तो तम से मार भाई हामार सोबत जुडन समाजेन जोडेन हाथभार लगायो आस आपेक्षा करूचु…
जय गोर जय सेवालाल..
सौजन्य:गोर कैलास धावजी राठोड,
गोर गजानंन धावजी राठोड,निस्वार्थी स्वंययेवक गोर बंजारा संघर्ष समिती व    संस्थापक/अध्यक्ष,
जय सेवालाल बंजारा सेवा संस्था ठाणे (प.) महाराष्ट्र राज्य ४००६०७
मों ९८१९९७३४७७