*वाते मुंगा मोलारी*
My swan song
*केयेवाळेतीवाते सामळेवाळो चतर चावचं*
“गोरबोली भाषा माइर गोरबोली भाषारो स्वतंत्र स्वरुप शास्त्र, भाषार सौंदर्य चावळतूवणा अभ्यासकेन तारे परेर कसरत करणू लागचं;काहा कतो गोर लोकसाहित्य इ पिढी दर पिढी मोखिक परंपराती जगतो आयो छ.करन साहित्य रचना माइर अपभ्रंशरुप अभ्यासकेन धुंडन काढणो गरजेर रचं.येर सवायी साहित्येरो अस्सल रूप मुंड्याग आयेवाळो छेनी.सामळे सुमळे गीदेर भावार्थ निश्चित करतूवणा अभ्यासकेनं सोतार मनन, चिंतनेर आदत रेणू आवश्यक रचं.करन गोर केणावटेम कचं क, *केयेवाळेती सामळेवाळो चतर चावचं*…! सामळेवाळो अभ्यासक चतर न रो तो गोर लोक गीदेर सौंदर्य कसो कुरुप वे जावचं, येरो एक गंमतीदार उदाहरण आत देखा.
गोर लोकसाहित्ये माइर वणान गीद ये परिस्थिती नुसार जन्मेन आमेले छ.करन आसे गीदेर भावार्थ निश्चित करतूवणा गीदेर उत्क्रांत काळ भी अभ्यासेर दृष्टीती धेनेम लेणू गरजेर छ.नतो आर्थेरो अनार्थ वेये सवायी रेयेनी.ऊद:-
*खेलत काकरा मारोरे..बा..मनं..ऊ..लडका*..!
लेंगी माइर ये वाक्येनं *बामनको लडका*आसो विकृत रुप देताणी गोर साहित्येर,संस्कृती अन लोकजीवनेर विडंबन, थट्टा करेताणू गोर लेखकेर मजल चलेगी छ.गोरमाटी संस्कृतीमं सण,उत्सव,वाया,नातरा ये धार्मिक विधी बगर बामणेर पार पडचं, कारण गोरमाटी संस्कृती इ अवैदिक छ.ये अवैदिक गोर संस्कृतीमं मानपान रेयेनी.ये लेंगीर रचना काळेमं बामणेर छच्यापरेनं गोर छोरीर सोबत रमेर प्रसंग भी कोनी आयेतो.बामणेनं गोरमाटीर हात लागगो तो बामण बटला जातोतो.पचं इ *बामनको लडका* इ संकल्पना ये लेंगीमं वेपडीज कू..? आतराज कोनी तो….
*टांग कसेनं पकडोरे ऊ बामनको लडका*
ये चरणे माइर अपभ्रंश रूप धेनेमं न लेता गोर छोरीऊर टांग भी बामणेर हातेम झलायेनं गोर साहित्यिक आंगपाचं देखेनी..व्वा..रे..व्वा साहित्यिक..? थू: तमारे जींदगीमं लाज…!करनज केमेले छ क, *सामळेवाळेती चतर चावचं*..!
आजी एक गंमतीदार उदाहरण आतं देखा..!
*चाल रपीया तोनं पोसद ले जांऊ*
*पाच रपीयारी तोनं लोवडी दरांऊ*
ये रपीया! चाल तोनं पोसद (पुसद) ले जांऊ;पाचं रपीयारी तोनं लोवडी दरांऊ..!
गोर साहित्यिक ये चरणेर हानू भावार्थ काढमेले छ.ओनेनं आतरा कळो कोनी क, रपीयानं लोवडीर कायी गरज ?
*चालं,…रे…पिया तोनं पोसद ले जांऊ*
*रे..पिया..चाल तोनं पोसद ले जांऊ*
हानू जर मनन, चिंतने माइती आपण भावार्थ काढे तो ये गीदेर सौंदर्य कसो तंतोतंत खलचं.
गीदेर सौंदर्य चावळतूवणा गीदेरे एक चरणेपरं अवलंबून रेतू आयेनी, आंगेपाचेर सेज चरण धेनेम धेनेम लेणू लागचं.ऊद:-
*लोवडी फाटी तारे नाचणेमं*
*तारे कुदणेमं*..
*कोनी आंऊरे*…
*पिया तारे सोबतेमं*…!
*डर लागरे पिया*..
*तारे सोबतेमं*….!
ऊ..हूं, …जो..मं आऊनी, तार सोबतेमं..प्रिये, मनं डर लागचं..रे..जो म आऊनी.? म आजेताणू तारेवासं नाची,कुदी..! ओमज मार लोवडी फाटगी..!
ये चरणेर इ भावार्थ जर जर धेनेम लिदे तो पेले चरणे माइर….
*चालं..रे..पिया*..इ खर वाक्य रचना सिद्ध वचं..
गोर साहित्येर चळवळ आबं गतीमान वेरी छ.गोर लोकसाहित्येर अस्मितार धजा आपणे खांदेप लेन गोर शब्द सैनिक सज्ज वेगे छ.साहित्ये माइती गोर संस्कृतीर, लोकजीवनेर थट्टा, विडंबन न वेणू येर काळजी लेणू इ गरजेर छ…!
भीमणीपुत्र
मोहन गणुजी नायिक
com
Gajanan D. Rathod
Chief Editor – Banjara News
