परभाषीय शब्देर तिरस्कार इ अभिव्यक्ती सामर्थ्येर गळचेपी ठरचं.अन इ गळचेपी भाषानं मारक ठरचं.गोरबोली भाषा सदा येनं अपवाद छेनी – भीमणीपुत्र मोहन गणुजी नायिक

वाते मुंगा मोलारी

My Swan Song

“पेनार वाणीर शब्देर म समर्थक छू.पेनारवाणीर शब्देर शब्दकोश वेणू इ अत्यंत गरजेर छ.पेनारवाणी माईर भुलाडी पडगे जकोण शब्द होटो आन जर गोरबोली भाषामं रुढ वेगे तो गोरबोली भाषा वजिक श्रीमंत,समृद्ध वे सकचं.तरी पण गोरसेना भाषा व्यवहारेम पुरक शब्द जर न लाबते विये तो ओतं पेनारवाणीर शब्देर हट्ट करन बेसतू आयेनी इ हटीलोपणो भी *अभिव्यक्ती सामर्थ्येनं*मारक ठरचं अन येती भाषार अस्तित्व भी धोकेमं आव जावचं.गोरबोली भाषार मंण्णेर कडापो भोगेन इ भी एक कारण कारणीभूत ठरचं.
भाषार अभिव्यक्तीमं तत्सम, तद्भव, परभाषिय, देशी ये शब्दसिद्धीनं घणो महत्व रचं.ये शब्दसिद्धीर उसनवारीतीज भाषा समृद्ध, संपन्न वचं.इ भाषाशास्त्रीय संकेत भी आपणेनं धेनेम लेणू लागीये.काळे नुसार बदलणो इ भाषारो स्वाभाविक धर्म छ.गोरबोली भाषा भी येनं अपवाद छेनी.पेना गोरमाटी आपणे अभिव्यक्तीमं तत्सम, तद्भव, परभाषिय अन देशी ये शब्दसिद्धीर वापर करन गोरबोली भाषानं आजेलगस जिवत रकाडमेले छ.पेनारवाणीर शब्देसारु आडन बेटे कोने छ;करन कुणसीज राजाश्रय न रेता भी संगणक समीयाताणू गोरबोली भाषा जिवत छ.
तत्सम,तद्भव, परभाषिय ये शब्दसिद्धीर स्विकार करन अभिव्यक्ती सामर्थ्येर गळचेपी गोरमाटी वेये कोनी दिने करन गोरबोली भाषा आज आपणेनं जिवत दखारी छ.उद:-

*रासडी छडा लं रे मारो ढोळीया *वीरेणा*
*तोती छुटो मारोजा*…
*तारे दामणीरे मेल*..
*मोती छौटो मारोजा*..
*मारे याडी बापेरो मेल*..
*रासडी छडा लं रे*..!

नवलेरीर ये भावना अभिव्यक्ती माइर *रासडी*इ शब्द परभाषिक ये शब्दसिद्धीमं मोडावचं.फारसी भाषामं रासडी कतो दोरी वचं.गोरबोली भाषामं नवलेरी सोबत जायेवाळे केल्डानं डोरन वेतडूर हावाली करेर दोरीनं रासडी कचं.रासडी इ दोरी विशेष शब्द छ.रासडी इ गुणी, तांगडी बणावचं जुज इ रासडी बणावचं.ये रासडीर वापर नवलेरीन भारं काढं जनाज करचं.(रासडीर फोटू म सवार नाकीयूं)
नवलेरी केल्डार गळो पकडन मळं जना परभाषिय रासडी ये शबसिद्धिर आधार लेन आपणा भावना अभिव्यक्त करमेली छ.गोरबोली भाषार शब्देसारु आडन बेटी कोनी छ.परभाषिय शब्दसिद्धीर बळेपं अभिव्यक्ती सामर्थ्येन गोर नवलेरी पोसन रकाडमेली छ आसे तराती गोरबोली भाषा आजे लगस आपणे अस्तित्वेसह आपणेन देखेन मळरी छ.
गोरबोली भाषा इ कुणसीज भाषार उप बोली छेनी तो ऊ एक स्वतंत्र आदिम बोलीभाषा छ.काळे नुसार बदलणो इ ओरो स्वभाव गुण छ.गोरबोली भाषारो स्वतंत्र स्वरुपशास्त्र आज भी जीवतो छ.गोरबोली भाषारो मुलभुत संशोधन वेणू इ गरजेर छ.
जगेर पुटेपरेरी कुणसीज भाषा आज शुद्धत्वेरो दावो कर सकेनी अन करेर ताकत भी ओनेम छेनी.जगमान्य इंग्रजी भाषा सदा येन अपवाद छेनी.इंग्रजी भाषा सरिख संकरीत भाषा जगेम कुणसीज भाषा आढळ आयेनी.हानू वारसेक भाषातज्ञ केमेले छ.तरी पण इंग्रजी भाषा आज जगमान्य भाषा वेगी छ.”भाषिक आक्रमणामुळेच अभिव्यक्तीचे सामर्थ्य वाढतात” हानू मत प्रा.आनंद भंडारे व्यक्त करमेलो छ.येर जाणीव सदा गोरमाटीन हाजारो सालेर आंगड्याज वेगीती इ *रासडी* ये शब्देपरती सिद्ध वचं.शब्देर उसनवारीती भाषानं कमीपणो आयेनी तो उलट भाषा समृद्ध, संपन्न वचं.भाषाशास्त्रेर ये संकेतेर जाणीव गोरमाटीन पेना रं इज येमाइती सिद्ध वचं.
भाषिक आक्रमण इ भाषानं तारक ठरचं;मारक ठरेनी.येती भाषा प्रगल्भ वचं. आज भाषारो आक्रमण आपणे चुलेताणू पुचगो छ. मोबाईल, बॅट्री, बॅलन्स ये परभाषिक शब्द भी गोर याडीर मुंडेती सामळेन मळरे छ.गोरबोली भाषा भी गैर गोरबोली भाषिक लोकगणेपं भाषा व्यवहारेती लादणू इ आपण भाषिक अस्मिता भी आज जागृत वेयेन चाये येर सवायी *गोरबोली भाषा इ प्रमाण भाषारे पंगतेमं बेसेवाळ छेनी* इ भान भी जागृत वेणो आवश्यक छ.शालेय अभ्यासक्रमेमं गोरबोली भाषारो समावेश वेगो छ, फारुक शेख अन शाहीन शेख ई मुस्लिम धर्मिय जोडी गोरबोली भाषा वाड;मयीन अभिरुचीर आवड आजेर पिढीम निर्माण कररे छ इ गोरबोली भाषार उज्वल भवितव्येर ई नांदी छ..!
गोरबोली भाषा इ भाषा अन सौंदर्यशास्त्रती परीपूर्ण छ. 23 अलंकार, 9 रस, अन 9 रसेर स्वतंत्र 9 स्थायीभाव, 3 काव्यगुण अन स्वतंत्र आलंकारिक शब्देती सिकासिक भरान वतलरी छ.गोरबोली भाषार श्रीमंती कुणसे मापेती मोजेरो इ प्रश्न भी अभ्यासके मुंड्यागं निर्माण वचं आतरी ऊ संपन्न भाषा छ.

*नबं तो नातो नतो घटीरो हातो*
आसो उभयान्वयी अव्यय प्रकारज कोनी तो से अव्यय प्रकार भी गोरबोली भाषाम आढळ आवचं.गोरबोली भाषा इ अमुक अमुक भाषार उपबोली छ हानू केन गोरबोली भाषान कमी लेखेरो ई प्रकार भी आबं थांबेन चाये..!

संदर्भ- भाषा शास्त्र, प्रा.आनंद भंडारे
गोरपान गोरबोलीतील भाषा सौंदर्य, भीमणीपुत्र

*भीमणीपुत्र*
*मोहन गणुजी नायिक*