वाते मुंगा मोलारी
My swan song
लमाण मार्ग – व्यापारी मार्ग (लदेणी मार्ग) नकाशारो तपशील-
प्राचीन इतिहास ग्रंथेमं लमाण मार्गेरो उल्लेख आढळचं.इ.स.पूर्व ६०० ते इ.स.पूर्व ३५० ये कालखंडेम लमाण बंजारा लोक बळदेर पूटेपं माल लादन व्यापारी मालेर वाहतुक करतेते.व्यापारी मालेर वाहतुकीसारु येज मार्गेर वापर ये लोक करतेते.
लमाण मार्ग नकाशारो तपशील-
– भरुकच्छ (भडोच) ते नेलसिंडा (नालंदा) ताणूर सागरी किनारपट्टीपरेर शहर अन मार्ग पेरीप्लस ऑफ एरीथेरीयनस् इ.स.१८० ये ग्रंथेर आधारेपं निश्चित करमेमेले छ.
– एकुरमंडलेर किनारेपरेर प्रदेशेताणूरो पूर्वेसामूर किनारपट्टीपरेरो मार्ग इ.स.१५७ सालेमं लकेहूये टाॅलिमीरे भूगोलेपरेन लेमेले छ.
– उत्तरभारते माइर गंगार खोरा माईर लमाण मार्गेर माहिती तत्कालीन समाजेर पेले ते चौथे शतकेमाईर बौद्ध जातकेपरेन स्पष्ट करमेले छ.
– मध्यमहारष्ट्रे माईर मार्ग ख्रिस्त पूर्व २०० ते ख्रिस्ताब्द १५७ ये कालखंडेमाईर सातवाहनेरे शिलालेखेपरेन निश्चित करमेले छ.
– भारतेरे वायव्य प्रांतेमाईर मार्ग ये शिक॔दरेर मार्गेपरेन इ.स.पूर्व सुमारे ३२३ अन ओरे पचं इ.स.२०० माईर कुशाणेर शिलालेखेपरेन निश्चित करमेमेले छ.
– लमाण मार्ग ये नकाशाम दकाळेहूये ये मार्ग अन स्थळ ये इ.स.पूर्व ४०० ते इ.स.पूर्व २०० ताणूर कालखंडेर छ.
ये संदर्भेमं मारो मत (भीमणीपुत्र) आसो छ क, इ.स.पूर्व ६ वे शतकेमं भारतेपं परकीय आक्रमणेनं सुरुवात हूयी छ.लमाण बंजारा गणेरो भारते माईर व्यापारी किंवा लमाण मार्ग (लदेणी मार्ग) दकाळहूये प्रस्तुत नकाशा माईर लमाण बंजारा गणेरो लदेणीरो कालखंड अन मार्ग जर धेनेम लिदे तो हानू सिद्ध वचं क, भारतेपं आक्रमक करेवाळो शिकंदर येज लमाण मार्गेती भारतेपं (इ.स.पू. ३२३) आक्रमक करेन आमेलो छ अन ओरे बाद आयेवाळे शक,कुशान,हुण ये सदा येज मार्गेती आताणी भारतेपं स्वारी किदे छ.वाचकेनं खात्री पटणू करन सोबत शिकंदरेर स्वारीरो मार्ग दकाळेवाळो नकाशा म देमेलो छू..!
टिप – इ बंजारा स्टडी टिमेर आधारेर उपरेर से माहिती “गोरमाटी संस्कृती आणि संकेत” (भीमणीपुत्र लिखित) ये मराठी पुस्तक माईर गोरबोली भाषा अनुवाद छ.
संदर्भ –
१, हिस्टरी ऑफ इंडिया १९३४
– एस.आर.कानीटकर
२, गोरमाटी संस्कृती आणि संकेत
– भीमणीपुत्र
३, प्राचीन भारताचा सांस्कृतिक इतिहास १५९
– प्रा.र.ना.गायधनी
४, Report of All India Banjara study Team
New Delhi 1966 – 8
भीमणीपुत्र
मोहन गणुजी नायक
गोर कैलास डी राठोड
